Дрозд-Быковский Левон - Парад Чарцей Усiх Масьцей (На Белорусском Языке)
Лявон Дрозд-Быкоўскi
Парад чарцей усiх масьцей
Агульнавядома, якi моцны ўплыў маюць старажытныя вераваньнi i
ўяўленьнi пра сусьвет нават сярод сучасных людзей. Таму не зьдзiўляе, што
свой новы раман галоўная беларуская пiсьменьнiца пачынае з параду чарцей.
Зь першых старонак увага чытачоў засяроджваецца на нечысьцi ўсiх масьцей.
Ва ўсёй сваёй велiчы, славе i красе перад вамi праходзяць вадзяныя ды
лешыя, хто ў самотнай адзiноце, а хто гурбою на чале зь Перуном, галоўным
бажаством беларускага мiталягiчнага пантэону. Ён зьяўляецца ўжо на старонцы
4. Сьледам за iм шпацыруюць:
Ваўкалакi (стар.4)
Паляндра (яцьвяская багiня сьмерцi) (стар.4)
Кадук (стар.5)
Трасянiца (стар.5)
Род i парадзiхi (стар.5)
Касны (стар.5)
Дамавiк (стар.7)
Трасца (стар.10)
Паветрыкi (стар.10)
Лiхаманка (стар.13)
Начнiцы i мешы, прахi ды паўночнiкi (стар.20)
Злыднi (стар.20)
Трохгаловы цмок (стар.20)
Зара-заранiца - сонцава жонка (стар.21)
Грамавiк (стар.22)
Лясун (стар.24)
Чорныя вядзьмаркi (стар.24)
Чорт (стар.24)
Лель, Любчык i Ляля (стар.28)
Мара (багiня сьмерцi) (стар.30)
Вялес, Сварог (стар.31)
Бай (стар.34)
Мокаш - жытняя баба (стар.34)
Дзедка (стар.34)
Марэна (багiня сьмерцi) (стар.42)
Лесавiкi (стар.45)
Вешчы воран (стар.47)
Чорная панна (стар.48)
Лада i Лад (стар.76)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Гэта ўсё ў нумары 9, але пералiк на гэтым не скончыўся. У другiм томе
(No 10-2001) праўда паменшыла ўжо iмпэту, але тое-сеё аўтарка раману яшчэ
здольная ўзгадаць:
Агнявiца (стар.48)
Дажбог (стар.60)
Iван Падвей, Вячорка, Паўночнiк i Заравы (стар.75)
Сур'я, бацька Вялеса (стар.78)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Калi ў сп. Iпатавай скончылiся веды па беларускай мiталёгii, яна
пачынае пералiчваць персанажы з мангольскай - Дзiй (стар.80), Хан-Харангуй
(стар.89) i гэтак далей... Стамiўся ажно пералiчваць усё гэта д'ябальскае
адродзьдзе.
Уяўвiце сабе, як сп. пiсьменьнiца з усiх бакоў абклаўшыся рознымi
кнiжкамi па беларускай мiталёгii вышуквала самых невядомых, самых таямнiчых
прадстаўнiкоў iншага сьвету, каб задаволiць сябе i пацешыць дасьведчаных
людзей сваiмi ведамi. Цi атрымалася гэта ў яе, цi дасягнула яна пастаўленай
мэты, ня ўпэўнены. Толькi вось якое дачыненьне маюць уся гэта нечысьць да
тэмы раману? Здаецца сп. Iпатава вырашыла перахапiць пальму першынства ў
пажарных з вядомага анекдоту пра тое, як тыя выконвалi ролю масоўкi ў адным
сьпектаклi, ды па прастаце сваёй i заявiлi ў залю: "Ну што казаць, калi
казаць няма пра што". Гэтаксама i Вольга Iпатава. Калi няма чаго сказаць
пра галоўнае, тады ўвагу пераключаюць на нязначныя дэталi. Трэба
пагадзiцца, ёй удалося вывесьцi на бачыны свайго раману большасьць
персанажаў беларускай мiталёгii. Самую маласьць не дацягнула сп. Iпатава да
знакамiтых навукоўцаў У.Васiлевiча i Ў.Коваля. Аднак вельмi падрабязнае
пералiчэньне ўсякай нечысьцi далёка не самае кепскае ў рамане Вольгi
Iпатавай. Магчыма, нехта будзе карыстацца iм у якасьцi дапаможнiка пры
вывучэньнi беларускай мiталёгii. Гэта трэба залiчыць у безумоўныя плюсы
раману. Таксама будзем лiчыць, што пiсьменьнiца такiм чынам кампесуе
адсутнасьць прадстаўнiкоў беларускiх мiтаў сярод герояў "Мiталягiчнага
слоўнiка", выдадзенага ў Маскве ў 1990 годзе. Дзе на амаль 700 старонках
здаравеннай па аб'ёме кнiжкi пра самастойную беларускую мiталёгiю нiякiм
чынам не ўзгадваецца. Знайсьцi на ягоных старонках каго-небудзь з усiх
гэтых Зюзяў цi хоць бы Хiнцю якую не выпадае.
Колькi словаў пра га
