Ходкевич Тарас - Сад У Квеценi (На Белорусском Языке)
Тарас Хадкевiч
Сад у квеценi
- Зноў наша Гануля выскаляе зубы з гэтым ветрагонам. Чуеш? - седзячы
адвячоркам на лаўцы ля сваёй хаты з патухшай люлькай у руцэ, бурчаў Антось
Грынюк. Словы яго былi адрасаваны жонцы, Прасеннi, што iшла з поўнымi
вёдрамi ад калодзежа на агарод: якраз пара была палiваць градкi.
Параска паставiла вёдры на зямлю, змахнула ражком белай хусцiнкi
кропелькi поту з маршчакаватага, пачарнелага ад сонца i гадоў твару,
зрабiла выгляд, што слухае. Да частай бурклiвасцi старога яна прывыкла, але
прапусцiць мiма вушэй яго словы аб дачцэ азначала б няўвагу, абыякавасць, а
з-за гэтага Антось яшчэ больш разбурчаўся б.
За агародам i ўтульным садком Грынюкоў пачынаўся калгасны сад. Ён
шырокiм паўколам ахiнаў вёску, як бы разбягаючыся роўнымi ланцужкамi
беластвольных яблынь i iгруш далёка ў палi. Калi i ў маленькiм Антосевым
садку ў гэтую пару вясны было надзвычай хораша - белапенная квецень
аздобiла кожнае дрэўца, ахутаўшы iх мяккiм чароўным ззяннем, - дык у
вялiкiм калгасным садзе бушавала сапраўднае мора квеценi. Нiбыта бялюткiя
пышныя аблачынкi з ружовымi, аранжавымi, фiялетавымi адценнямi ў вечаровым
сонцы апусцiлiся над зямлёй ды так i павiслi, ледзь-ледзь не дастаўшы долу.
Адтуль, з саду, далятала вясёлая гамана - то дзявочая прыпеўка, то
выбух смеху, то пералiў звонкагалосага гармонiка. I ў гэтай гамане Антось
распазнаваў голас сваёй дачкi Ганулi. Яна, канечне, там, але з кiм i каму з
хлопцаў аддае перавагу, аб гэтым ён мог толькi здагадвацца.
- Чаго гэта цябе так турбуе? Каму ж i весялiцца ў такi час, як не
моладзi! - праказала Параска, стараючыся захаваць вонкавы спакой.
Антось павёў махнатымi бровамi, у якiх быццам серабрылiся маленечкiя
пялёсткi яблыневай квеценi, i сказаў з унутранай перакананасцю:
- Цi я супраць?.. Ды толькi Ганульчына кампанiя не падабаецца мне,
вось што.
- Якая кампанiя?
- Ды гэты выскачка-аграном...
- Чым жа ён благi? Хлопец як хлопец.
- Не люблю яго - i ўсё! - нiбы адрэзаў Антось.
- Ат, - не вытрымала Параска. - Бубнiш от сабе i бубнiш ад няма чаго
рабiць.
Яна падняла вёдры i, згорбiўшыся больш звычайнага, пацiху, каб не
расплёскаць ваду, пайшла ў агарод.
"Ад няма чаго рабiць - от жа скажа!" - пакрыўджана падумаў Антось i
доўга яшчэ глядзеў ёй услед, бачачы, як у вёдрах адбiваецца вадкiм золатам
сонца на заходзе.
З-за яблыневай кiпенi тым часам данеслася задзiрлiвая песенька з
фiльма, што на днях паказвалi ў клубе:
Кучаравая дзяўчынка,
Што абходзiш ты мяне?
Ды ўсё бокам, ды ўсё бокам,
I не глянеш на мяне.
Антось збiраўся ўжо схаваць люльку ў кiшэню i пайсцi дапамагчы жонцы
палiваць градкi, але песенька нечакана навяла на роздум.
Цi ж ён вiнаваты, што неяк неўпрыкметку падкралася да яго немач? А быў
жа i ён чалавек хоць куды. Бывала, нападзе кашаль або пачне пакалваць у
грудзях - не зверне i ўвагi. "Ведама, куру зашмат, i тытунь заўжды крэпкi,
лiха на яго. Не бяда - пройдзе". Яшчэ якi год назад без кiйка хадзiў, вёрст
за трыццаць у дзень мог адмераць. А тут з дня на дзень ные i ломiць спiна,
цяжка ў грудзях, падцягвае нагу. Доктар прыпiсвае ўсякiя парашкi i
таблеткi, мiкстуру для расцiрання. Ды не надта верыцца ў iх сiлу. Не тыя
гады. Нi парашкамi, нi расцiраннямi не вернеш ранейшага.
З-за гэтага ён не часта паяўляецца i ў калгасным садзе, добрая
палавiна якога - справа яго рук i ўмельства. Часам зойдзе, цяжка
накульгваючы, пастаiць ля якога-небудзь любiмага дрэва, - а такiх у яго
шмат, - памацае галiнкi, пасумуе, уздыхне i, азiрнуўшыс
