Библиотека в кармане -русские авторы

         

Шитик Владимир - У Час Не Вярнулiся (На Белорусском Языке)


Уладзiмiр Мiкалаевiч Шыцiк
У час не вярнулiся
Пройдзе час, з зямных касмадромаў возьмуць старт вялiзныя зоркалёты i
накiруюцца да далёкiх галактык.
Магчыма, гэта адбудзецца ўжо ў наступным стагоддзi, магчыма, значна
пазней. Але наша мара не хоча чакаць, мы ўжо цяпер хочам ведаць, што
напаткае бясстрашных астралётчыкаў у бясконцай прасторы. Аб iх прыгодах,
лёсе i знаходках расказваецца ў гэтым зборнiку фантастычных апавяданняў.
Ад праважатага Балачан адмовiўся. У прысутнасцi незнаёмых людзей ён
заўсёды адчуваў сябе нiякавата. Прагназiсты гарантавалi на блiжэйшы час
яснае надвор'е без пылавых бур i метэарытных дажджоў. I быў самы раз, каб
паехаць аднаму. Адзiн ён будзе адчуваць сябе вальней i зможа адразу i больш
поўна ўвайсцi ў гэты пакуль што невядомы i таму прываблiвы свет чужой
планеты. Яму вельмi хацелася гэтага, бо ён упершыню пакiнуў Зямлю, не
пабываўшы за свае дваццаць два гады нават на суседнiм Месяцы. Усё неяк не
выпадала, не было патрэбы.
Зрэшты i тут, на Марсе, ён апынуўся зусiм неспадзявана. Сёлета канчае
унiверсiтэт, спецыялiзаваўся на ранняй касмiчнай гiсторыi. Калi ж надышла
пара брацца за дыпломную работу, Касай, яго кiраўнiк, нечакана прапанаваў
яму змянiць тэму, узяць больш познi час - першыя палёты да зорак. Тэма ў
гiсторыi была зусiм не распрацаваная. I не дзiўна. Эпоха палётаў да зорак
пачалася якiх-небудзь паўтара стагоддзя назад.
Уласна кажучы, гэта была не тая гiсторыя, якая вабiла Балачана. Яна
амаль не мела здабыткаў. Бо нават першыя зоркалёты не вярнулiся яшчэ са
сваiх падарожжаў, час i адлегласць якiх вымяралiся светлавымi гадамi. Толькi
асобныя i часта няпэўныя звесткi аб тых зоркалётах дайшлi пакуль да Зямлi.
Але Балачан паважаў свайго выкладчыка, якi вучыў яго з самага першага курса.
I каб не засмучаць добрага настаўнiка, згадзiўся памяняць тэму.
Вiдаць, кiраўнiк зразумеў, што ў гэтай згодзе не хапае душы,
зацiкаўленасцi, якая адна прымушае чалавека жыць любiмай справай. Бо,
прагледзеўшы план работы, ён задуменна сказаў:
- Я думаў, што ў дзяцiнстве ўсе мараць пра зоркi.
Балачан здзiвiўся. Гэты вывад наўрад цi выцякаў з аналiзу плана
дыпломнай работы, складзенага згодна з навуковымi патрабаваннямi. Але разам
з тым кiраўнiк не памылiўся. Балачан, калi вучыўся ў школе, сапраўды нiколi
не марыў стаць астралётчыкам. Бадай, ён быў выключэннем у сваiм класе.
Космас тады для школьнiкаў быў як паэзiя. Бо хто ў тым узросце не пiша
вершаў! Балачан не пiсаў, i Касай гэта зразумеў. Што, аднак, прывяло яго да
гэтай думкi?
Балачан ведаў, што выкладчык сам марыў пра далёкi космас не толькi ў
маленстве. Нават быў блiзкi некалi да таго, каб мара стала явай. Перашкодзiў
недарэчны выпадак - Касай на трэнiроўцы зламаў нагу. Зоркалёт "Чырвоная
маланка", экiпаж якога складаўся ў асноўным з аднакашнiкаў Касая па
касмiчнай школе, стартаваў без яго. З тае пары мiнула больш за паўвека.
Касай усе гэтыя гады выхоўваў моладзь, вёў ва унiверсiтэце спецкурс па
ранняй касмiчнай гiсторыi, i нiхто не чуў ад яго нават слова пра палёты да
зорак. Дык чаму ён раптам парушыў маўчанне? Набалелае ж трэба аддаваць таму,
хто здолее яго прыняць.
Балачан не пераацэньваў сябе, не знаходзiў у сабе якасцей, якiя б
абяцалi поспех у даследаваннях па новай тэме. Больш таго, ён адчуваў, што
яна не захапiла яго. Ну што ж, ён выканае работу, калi таго хоча настаўнiк.
А потым вернецца да пары Гагарына i Армстронга. Але, разважаючы так, ён не
мог пазбыцца неспакою. Ён не любiў няяснасцей.
I вось камандзiроўка н





Содержание раздела